یکی از سوال هایی که امروزه در میان خریداران لامپ رشد گیاه مطرح می گردد این است که آیا چراغ رشد گیاه با نور سفید برای رشد گیاه مناسب است؟ تحقیقات صورت گرفته در سال های گذشته نشان می داد که گیاهان نور قرمز و آبی نیاز دارند، زیرا طول موج های دیگر مانند سبز و زرد در طول فتوسنتز توسیط گیاه جذب نمی گردند .
تاباندن نور سفید برای گیاهان که دارای طول موج سبز و زرد زیادی است، به معنای پرداخت هزینه اضافه ای است که عملا مفید نبوده و به هدر می رود. به ما گفته شده بود که چراغ رشد ال ای دی با دیودهای قرمز و آبی کارآمدتر بوده و پولی که بابت برق پرداخت می گردد برای نوری که گیاهان به آن نیازی ندارند هدر نمی رود.
اما تحقیقات جدید حاکی از آن است که نور سفید تمام طیف را داراست و در واقع این نور بهترین بوده و اثر و کارایی بالاتری به نسبت لامپ رشد ال ای دی با نور بنفش یا ارغوانی دارد.
در پاسخ به سوال مطرح شده در ابتدای مقاله، باید گفت بله این لامپ ها از ال ای دی هایی که فقط نور آبی و زرد دارند بهتر هستند و با افزودن دیودهای اضافی می توان آن را حتی بهتر کرد.
ال ای دی سفید چیست؟
در همین ابتدا قابل ذکر است که LED سفید در واقع سفید نیست. اولین ال ای دی های سفید در واقع یک ال ای دی قرمز، سبز و آبی بودند که در یک دیود قرار گرفته بودند. ترکیب این سه رنگ با هم منجر به تولید نور سفید می گردد.
تغییر نسبت هر کدام دمای رنگ متفاوتی ایجاد می کند.استفاده از سه ال ای دی با رنگ های مختلف در کنار هم، موثرترین روش برای ایجاد نور سفید نیست. به همین دلیل، روش دیگری توسعه داده شده که فقط از یک LED واحد استفاده می کند.
این ال ای دی ها از همان اصل و روشی که قبلا در چراغ های فلورسنت استفاده می شد، تبعیت می کنند. لوله های فلورسنت در واقع نور ماوراء بنفش تولید می کنند نه نور سفید. یک پوشش پودری در داخل لوله، این نور UV را به قرمز، سبز و آبی پنهان کرده است و همان طور که گفته شد، ترکیب آن سه رنگ سفید به نطر می رسد.
ال ای دی هایی که اشعه ماوراء بنفش یا بنفش ساطع می کنند و سپس توسط یک پوشش فسفری روی لنز یا محفظه دیگر به نور سفید تبدیل می شود،LED)سفید تبدیل کامل) نامیده می شود. این گونه ال ای دی ها کار می کنند ولی کارآمد و موثر نیستند.این امر محققان را بر آن داشت تا سعی کنند یک ال ای دی تبدیل نسبی ایجاد کنند.
اینها از نور آبی به جای اشعه ماوراء بنفش استفاده می کنند و پوشش فسفری بخشی از آن نور آبی را به نور مایل به زرد (متشکل از قرمز و سبز) تبدیل می کنند. رنگ زرد با آبی باقی مانده ترکیب می شود و نور سفید ایجاد می کند. از آنجا که تنها بخشی از نور آبی تبدیل می شود (برخلاف کل نور UV)، این نوع دیود بسیار کارآمدتر است. بازدهی نیز تا جایی افزایش یافته است که ال ای دی های سفید در حال حاضر کارآمدترین چراغ های بازار هستند.
آیا ال ای دی های نور سفید برای رشد گیاهان بهتر هستند؟
هرچه بیشتر در مورد تاثیر رنگ های محتلف نور بر فتوسنتز می آموزیم، متوجه می شویم که نور سبز خیلی هم بی تاثیر نیست. نور سبز در واقع عمیق تر از سایه های دیگر به تاج گیاهان نفوذ می کند. این بدان معناست که یک لامپ با مقدار سبز مناسب باعث رشد بیشتر زیر سایبان می گردد تا نوری که طول موج سبز ندارد. در نهایت، نور سفید تاثیر زیادی در رشد گیاه دارد و از آنجایی که دارای طول موج سبز زیادی است، باعث رشد قوی تر شده و اگر نور سفید گرم تری با مقدار طبیعی طول موج قرمز سالم باشد، بازدهی بالایی دارد.
اگر دیودهای قرمز اضافی را به مخلوط اضافه کنید، چراغی دریافت خواهید کرد که حتی بهتر گل می دهد. این دقیقا همان کاری است که بسیاری از باتجربه ترین تولیدکنندگان ال ای دی و چراغ رشد گیاه؛ همچون فروشگاه اینترنتی ال ای دی سازان انجام می دهند.
اگر به بهترین چراغ های رشد ال ای دی موجود در بازار نگاه کنید، همه آنها عمدتا از دیودهای سفید (در برخی موارد COB) استفاده می کنند، ولی دیگر فقط از دیودهای سفید استفاده نمی کنند. بسته به مارک، رنگ های اضافی مختلفی را اضافه می نمایند. برخی فقط قرمز عمیق، برخی قرمز عمیق با مادون قرمز و اشعه ماوراء بنفش، برخی نیز مقداری آبی به ترکیب اضافه می کنند. برخی از آنها فقط چند دیود اضافی دارند، در حالی که برخی دیگر دارای تعداد زیادی دیود هستند.